Zadania do Rejonowego Planu Pracy Podkarpackiej Sieci Szkół Promujących Zdrowie Rejonu Dębica na rok 2024
Liceum Ogólnokształcące im. Tadeusza Kościuszki w Ropczycach
- Rejestrację potencjalnych Dawców krwiotwórczych komórek macierzystych „#Komórkomania” - program mający na celu edukację społeczną w zakresie szerzenia idei dawstwa szpiku – działania skierowane do wszystkich zainteresowanych uczniów, rodziców, pracowników, mieszkańców powiatu ( działanie kontynuowane).
- Promowanie transplantacji, upowszechnianie wiedzy dotyczącej transplantacji i podpisywanie oświadczeń woli na oddanie organu do przeszczepu (cykl audycji, prelekcji, gazetek szkolnych) - 16. edycja kampanii społecznej „Drugie Życie” - działania skierowane do uczniów, rodziców, nauczycieli i pracowników niepedagogicznych (działanie kontynuowane).
- Profilaktyka chorób cywilizacyjnych i nowotworowych – cykl audycji, prelekcji, gazetek szkolnych. Realizacja założeń Europejskiego Kodeku Walki z Rakiem oraz programów edukacyjno – profilaktycznych we współpracy z Wojewódzką i Powiatową Stacją Sanitarno – Epidemiologiczną. Działania skierowane do uczniów, rodziców, nauczycieli i pracowników niepedagogicznych (działanie kontynuowane) .
Uzależnienia od wyrobów w nikotynowych – na co zwrócić uwagę?
Na przestrzeni ostatnich lat pojawiły się nowe zagrożenia dla zdrowia publicznego, tzw. elektroniczne papierosy (e-papierosy). Są one postrzegane jako mniej szkodliwe, dlatego młodym ludziom wydają się szczególnie atrakcyjne. E-papierosy oraz tytoń podgrzewany nie wytwarzają nieprzyjemnego zapachu, dlatego pozwalają ukryć nawyk palenia. Tym samym eliminują istotny czynnik chroniący młodzież przed sięganiem po papierosy, jakim jest strach przed wykryciem nałogu przez rodziców. Dlatego też w łatwy sposób otwierają furtkę do palenia papierosów w przyszłości.
Czym są e-papierosy?
E-papieros to inaczej elektroniczny system dostarczający nikotynę.
E-papierosy to urządzenia elektroniczne, które podgrzewają ciecz i wytwarzają aerozol lub mieszankę małych cząstek w powietrzu. Mają wiele kształtów i rozmiarów. Większość z nich ma baterię, element grzewczy i miejsce na tzw. liquid. Niektóre e-papierosy wyglądają jak zwykłe papierosy, cygara lub fajki. Inne przypominają pamięć USB, długopis lub przedmioty codziennego użytku.
Jak działają e-papierosy?
E-papieros działa na zasadzie podgrzewania płynu-liquidu do temperatury około 200OC, tworząc przy tym aerozol, który jest wdychany przez użytkownika. Zwykle zawiera on nikotynę, aromaty i inne substancje chemiczne.
Użytkownicy wdychają aerozol z e-papierosów do płuc. Mogą go również wdychać osoby postronne, gdyż użytkownik wydycha go w powietrze.
Warto zwrócić uwagę na fakt, że urządzenia do palenia e-papierosów mogą być używane do dostarczania substancji psychoaktywnych.
Wyniki badań ukazują, że w Polsce co czwarty nastolatek pali e-papierosy. Ponad połowa z palących robi to praktycznie codziennie, głównie dla rozrywki i odstresowania. Co czwarty nieletni palacz czuje się uzależniony, równie wielu pali już od co najmniej dwóch lat. Coraz więcej uczniów przychodzi do szkoły z elektronicznymi papierosami i wielu z nich pali podczas przerw. Mimo, że szkoły posiadają regulaminy o zakazie używania e-papierosów, nie powoduje to spadku liczby palących użytkowników. E-papierosy wyglądają atrakcyjnie, co osłabia przekonania młodzieży na temat ich negatywnego wpływu na zdrowie.
Konsekwencje zdrowotne palenia e-papierosów.
Najczęściej wymienia się skutki palenia e-papierosów takie jak:
Bezsenność, zawroty głowy, zapalenie dziąseł, bóle brzucha, nudności, wymioty, podrażnienie górnych dróg oddechowych, suchy kaszel, suchość spojówek, zwiększenie ryzyka zawału mięśnia sercowego, ryzyko rozwoju zakrzepicy żylnej, uszkodzenia naczyń krwionośnych, podniesienie ciśnienia krwi, zmniejszenie wydajności układu odpornościowego czy zwiększone ryzyko wystąpienia zapalenia płuc.
Jednakże poza e-papierosami kolejnym zagrożeniem, które w ostatnim czasie zyskuje na popularności wśród młodzieży są tzw. woreczki nikotynowe.
Czym są woreczki nikotynowe?
Woreczki nikotynowe lub inaczej zwane saszetki nikotynowe bądź snus nikotynowy to niewielkie woreczki, wykonane z materiałów powszechnie stosowanych w produkcji żywności, które zawierają ekstrakt z nikotyny. Umieszczenie ich w jamie ustnej pozwala na szybkie przeniknięcie zawartej w nich nikotyny do krwioobiegu. W przeciwieństwie do e-papierosów czy podgrzewaczy tytoniu, podczas używania saszetek nikotynowych nie wydziela się żaden aerozol z zapachem, więc są szczególnie atrakcyjne dla młodzieży, która w dyskretny sposób ulega nałogowi nikotynowemu.
Jak stosowane są woreczki nikotynowe?
Woreczki nikotynowe umieszcza się w ustach, między górną lub dolną wargą a dziąsłem. Nikotyna jest w nich uwalniana poprzez kontakt woreczka ze śliną i przenika do organizmu przez błonę śluzową. Maksymalny czas, przez, który używa się torebki nikotynowej wynosi około 30 minut.
Skutki używanie woreczków nikotynowych.
Istnieje wiele negatywnych konsekwencji zażywania saszetek nikotynowych m.in.: ryzyko raka przełyku, trzustki lub jamy ustnej. Ponadto zwiększa ryzyko zgonu w przypadku ataku serca; podnosi ciśnienie krwi i podwyższa tętno – co może prowadzić do poważnych problemów zdrowotnych.
Badania wykazują również, że stosowanie woreczków nikotynowych może zwiększać ryzyko cukrzycy typu drugiego. Co więcej częstymi konsekwencjami zażywania tej używki są zmiany występujące na błonie śluzowej jamy ustnej, recesja dziąseł oraz przebarwienia zębów.
Zatem co zrobić, aby uchronić dzieci i młodzież przed używaniem wyrobów nikotynowych?
- Przede wszystkim daj dobry przykład. Jeśli palisz, nigdy nie jest za późno na rzucenie palenia.
- Porozmawiaj ze swoim dzieckiem lub nastolatkiem o tym, dlaczego wyroby nikotynowe są dla nich szkodliwe.
- Poinformuj dziecko, jaki jest twój stosunek do wszystkich wyrobów tytoniowych. Wyraź zdecydowany sprzeciw dla stosowania takich produktów. Uzasadnij, dlaczego nie są one bezpieczne.
Certyfikat wojewódzki jest nasz!
13 czerwca 2022 roku w Urzędzie Wojewódzkim w Rzeszowie odbyła się Konferencja Podkarpackiej Sieci Szkół Promujących Zdrowie.
Konferencję zorganizowało Podkarpackie Centrum Edukacji Nauczycieli przy PZPW w Rzeszowie we współpracy z Podkarpackim Kuratorium Oświaty.
Program konferencji „Zdrowy styl życia w przedszkolu i szkole promującej zdrowie” obejmował:
- Uroczyste rozpoczęcie konferencji – Małgorzata Rauch, Podkarpacki Kurator Oświaty; Krystyna Wróblewska, Dyrektor PZPW w Rzeszowie
- Program artystyczny „Samo zdrowie - jarzynowa gimnastyka" w wykonaniu dzieci 6 letnich grupa „Mądre Sowy” z Przedszkola Miejskiego Nr 1 w Mielcu im. Kubusia Puchatka
- Program PPZ i SzPZ w województwie podkarpackim – poszerzeniem oferty przedszkola i szkoły – dr Barbara Wolny, wojewódzki koordynator PPZ/SzPZ
- Nowy wymiar promocji zdrowia i profilaktyki – dr Aneta Radziszewska, Narodowy Fundusz Zdrowia w Rzeszowie
- Błędy żywieniowe dzieci i młodzieży oraz ich konsekwencje zdrowotne – dr inż. Katarzyna Rolf, Instytut Technologii Żywności i Żywienia, Uniwersytet Rzeszowski
- Działania Państwowej Inspekcji Sanitarnej w zakresie promocji zdrowia i profilaktyki - Dorota Gibała, Kierownik Oddziału Oświaty Zdrowotnej i Komunikacji Społecznej WSSE w Rzeszowie
- Prezentację placówek otrzymujących Wojewódzkie Certyfikaty
- Wystąpienia zaproszonych gości.
Konferencję swoją obecnością również zaszczycił pan Witold Darłak – Starosta Ropczycko – Sędziszowski oraz pani Anna Szczepanik – koordynator rejonowy PSSZPZ rejonu Dębica.
Liceum Ogólnokształcące im Tadeusza Kościuszki w Ropczycach reprezentowali: Grażyna Baran – Dyrektor Szkoły, Hubert Paśko – Wicedyrektor Szkoły oraz Dorota Pleśniak – Sh’Hadeh i Aneta Grabiec, które zaprezentowały działania podejmowane w szkole z zakresu promocji zdrowia. Podczas konferencji nasze Liceum po raz kolejny otrzymało Certyfikat Wojewódzki potwierdzający aktywne uczestnictwo w pracach Podkarpackiej Sieci Szkół Promujących Zdrowie oraz poświadczający, że szkoła pracuje zgodnie z modelem szkoły promującej zdrowie.
KONCEPCJA I STANDARDY SZKOŁY PROMUJĄCEJ ZDROWIE
Nasza szkoła od 2009 roku należy do Podkarpackiej Sieci Szkół Promujących Zdrowie. Posiadamy aktualnie certyfikat wojewódzki.
Definicja szkoły promującej zdrowie
Szkoła promująca zdrowie to szkoła, która we współpracy z rodzicami uczniów i społecznością lokalną:
- systematycznie i planowo tworzy środowisko społeczne i fizyczne sprzyjające zdrowiu i dobremu samopoczuciu społeczności szkolnej,
- wspiera rozwój kompetencji uczniów i pracowników w zakresie dbałości o zdrowie przez całe życie.
Koncepcja Szkoły Promującej Zdrowie powstała w Europie w drugiej połowie lat 80. Polska była jednym z 4 krajów, które pilotowały projekt „Szkoła promująca zdrowie” w latach 1992-95. W 1992 roku Światowa Organizacja Zdrowia, Rada Europy i Komisja Europejska utworzyły Europejską Sieć Szkół Promujących Zdrowie; w 2007 roku zmieniono jej nazwę na sieć Szkoły dla Zdrowia.
Według polskiej definicji szkoła promująca zdrowie tworzy warunki i podejmuje działania, które sprzyjają:
- dobremu samopoczuciu członków społeczności szkolnej (uczniów, nauczycieli, pracowników szkoły, rodziców)
- podejmowaniu przez członków społeczności szkolnej działań na rzecz zdrowia własnego i innych ludzi oraz tworzeniu zdrowego środowiska
Standardy Szkoły Promującej Zdrowie
|
Szkoła promująca zdrowie dąży do osiągania celów i realizuje zadania określone w podstawach programowych kształcenia ogólnego i innych obowiązujących aktach prawnych i ponadto: 1. Koncepcja pracy szkoły, jej struktura i organizacja sprzyjają uczestnictwu społeczności szkolnej w realizacji działań w zakresie promocji zdrowia oraz skuteczności i długofalowości tych działań. 2. Klimat społeczny szkoły sprzyja zdrowiu i dobremu samopoczuciu uczniów, nauczycieli i innych pracowników szkoły oraz rodziców uczniów. 3. Szkoła realizuje edukację zdrowotną i program profilaktyki dla uczniów, nauczycieli i innych pracowników szkoły oraz dąży do poprawy skuteczności działań w tym zakresie. 4. Warunki oraz organizacja nauki i pracy sprzyjają zdrowiu i dobremu samopoczuciu uczniów, nauczycieli i innych pracowników szkoły oraz współpracy z rodzicami. |
Cel ogólny programu
Głównym celem programu jest stworzenie szkoły zdrowej, bezpiecznej i przyjaznej, zapewniającej wszechstronny rozwój całej społeczności szkolnej i promującej zdrowy styl życia poprzez szerzenie wiedzy o zdrowiu i podejmowanie działań dla zdrowia. Hasłem przewodnim naszego szkolnego programu jest „Wiem jak żyć, by zdrowym być”. Program ma charakter stałych, długofalowych oddziaływań, możliwych do realizacji w codziennych kontaktach z uczniami. Jest dostosowany do ich potrzeb, zainteresowań i problemów. Dotyczy sytuacji występujących w szkole oraz zagrożeń, które mogą zakłócić prawidłowy rozwój osobowości. Informacje na ten temat uzyskiwane są z przeprowadzanych ankiet, rozmów i wywiadów z uczniami, nauczycielami oraz rodzicami.
Cele szczegółowe programu :
- Zwiększenie aktywności fizycznej wśród młodzieży.
- Zwiększenie skuteczności zapobiegania uzależnieniom.
- Poprawa sposobu żywienia i propagowania poprawnych nawyków żywieniowych.
- Zmniejszenie zachorowalności i przedwczesnej umieralności z powodu chorób nowotworowych.
- Poprawa umiejętności praktycznych z zakresu pierwszej pomocy przedmedycznej.
Priorytety promocji zdrowia w naszej szkole:
- promocja zdrowego, bezpiecznego i aktywnego stylu życia,
- kształtowanie postaw prospołecznych, zdrowotnych i ekologicznych,
- zwiększenie aktywności fizycznej wśród młodzieży,
- wychowanie w duchu tolerancji dla osób niepełnosprawnych i przewlekle chorych,
- uwrażliwienie na potrzeby drugiego człowieka,
- zwiększanie skuteczności zapobiegania chorobom zakaźnym i cywilizacyjnym,
- zapobieganie nałogom i uzależnieniom,
- diagnoza stanu zdrowia środowiska szkolnego i indywidualnych potrzeb rozwojowych uczniów.
W celu realizacji priorytetów promocji zdrowia Liceum Ogólnokształcące im. Tadeusza Kościuszki w Ropczycach systematycznie realizuje zadania z zakresu edukacji zdrowotnej.
